Een beweegvriendelijke wijk voor inclusiviteit, gezond leven en een beter klimaat
28 oktober 2021/0 Reacties/in News /door Dieuwertje Den Hartog
Hoe ver bent u bereid om te lopen voor uw dagelijkse boodschappen, de school van uw kinderen of de sportvereniging? En hoe snel pakt u de auto? We weten allemaal dat wandelen beter is voor onze gezondheid, sterker nog: de meeste gezondheidswinst kan worden gerealiseerd door voldoende beweging (Gezondheidsraad, 2017). Maar die auto is o zo makkelijk en lekker efficiënt. Maar ´gelukkig´ hadden we daar de coronacrisis… Plotseling zijn we massaal aan het wandelen geslagen. De app Ommetje is inmiddels 1,2 miljoen x gedownload. We kiezen er dus voor om te lopen en de auto te laten staan als het ons wat oplevert en we hierbij niet op moeite, tijd of efficiëntie hoeven in te leveren. Is dat het enige leerpunt dat we meenemen uit de afgelopen 1,5 jaar? We kunnen er nog een les uit halen. We behoefte hebben aan meer lokaal. Oftewel: als onze bestemming maar dichtbij genoeg is en de wandelroute aanlokkelijk en (sociaal) veilig, laten we de auto inderdaad wat meer staan. Een beweegvriendelijke wijk combineert beide factoren.
Gebiedsontwikkeling als tool om beweging te stimuleren
Om wandelen aan te moedigen en autogebruik te ontmoedigen kan gebiedsontwikkeling dus als tool worden ingezet. Aangezien we een fietsland zijn, nemen we die ook mee en wat leert ons dat dan? Je komt dan niet uit op de 15-minutenstad van Parijs? of de 20-minutenwijk van Melbourne. Koppelen we fietsen aan het bewegen dan heeft het overgrote deel van Nederland binnen 20 minuten zijn basisvoorzieningen in de buurt.
Meer bewegen betekent gezondheidswinst
Beweging en een actieve leefstijl hebben een enorm effect op onze gezondheid. Het stimuleren van wandelen helpt bij chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten en diabetes, wat ervoor zorgt dat de zorgkosten drastisch kunnen verminderen. Zo wordt in een onderzoek van Trouw de financiële winst van leefstijlgeneeskunde tussen 3 en 10 miljard geschat (Van Winkelhof & Pijl). Hoewel het directe effect op de gezondheid lastig te kwantificeren is, is de bewijslast voor gezondheidswinst zo groot dat dit volgens de wetenschappers genoeg is om ieder beleid dat wandelen effectief bevordert te rechtvaardigen (Lee & Buchner, 2008).
De 20-minutenwijk, een beweegvriendelijke wijk
Steeds meer grote steden zijn bezig 20-minutenwijken te ontwikkelen. Een beweegvriendelijke wijk waarin de belangrijkste basisbehoeften zich op loop- en fietsafstand bevinden en de auto niet meer de logische optie is.
Naast Melbourne implenteert ook Portland (Oregon) dit principe, maar dan als onderdeel van het klimaatactieplan (Desert, 2020). Het faciliteren van voorzieningen op loopafstand in combinatie met een sterk verweven netwerk van wandelpaden, fietspaden en lokaal openbaar vervoer gaan mensen meer bewegen en wordt de auto juist minder efficiënt.
Hierdoor kan in potentie de uitstoot door autogebruik teruggedrongen worden. Zo leidde de implementatie van een ‘low-traffic neighbourhood’ in Walthamstow in de wijk tot een vermindering van wel 10.000 voertuigen per dag (Desert, 2020).
Meer bewegen voor meer sociale cohesie
Het autogebruik ontmoedigen leidt natuurlijk tot klimaatvoordelen, maar het draagt ook bij aan de inclusieve samenleving. Hoewel de opkomst van de auto en de verspreiding van voorzieningen voor velen de welvaart hebben bevorderd, zijn het juist diegenen die zich geen auto konden permitteren die hier niet van mee profiteerden (Desert, 2020). Deze versplintering heeft ervoor gezorgd dat de sociale ongelijkheid verder toenam.
Denken we vanuit de principes van een 20-minutenwijk biedt dat ook koppelkansen om kansenongelijkheid in onze maatschappij aan te pakken. Daarbij zijn er verschillende wetenschappelijke studies die aantonen dat de mate waarin een omgeving prettig, veilig en toegankelijk is om in te wandelen, dit vooral een positief effect heeft op de gezondheid en het welzijn van kwetsbare groepen: ouderen, armeren, gehandicapten en kinderen (Litman, 2003; Power, 2012; Southworth, 2005).
Met de toegankelijkheid van basisvoorzieningen en aanwezigheid van goede en veilige wandelpaden, draagt de 20 minutenwijk dus ook bij aan meer inclusie in de wijk.
En Urban Matter Concepts? Wij werken aan concepten op basis van een integrale business case waarin zowel maatschappelijke als financiële rendementen gelden. Daarin werken we samen met specialisten in circulaire oplossingen, zoeken oplossingen buiten de gebaande paden en betrekken daarbij business partners die kunnen leveren of het financieel mogelijk maken. Samen werken aan plekken die er toe doen.
Binnenkort een wandelafspraak? of zoals wij dat noemen: een Urban Matter Walkabout?
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Dieuwertje den Hartog
Bronvermelding
Desert, M. (2020, 17 November). Reconciling the ’20-minute neighbourhood’. Airqualitynews.com. Feature: Reconciling the ‘20-minute neighbourhood’ – Air Quality News
Gezondheidsraad. (2017). Samenvatting beweegrichtlijnen 2017. Geraadpleegd van https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2017/08/22/beweegrichtlijnen-2017
Gunn, L. D., King, T. L., Mavoa, S., Lamb, K. E., Giles-Corti, B., & Kavanagh, A. (2017). Identifying destination distances that support walking trips in local neighborhoods. Journal of Transport & Health, 5, 133-141.
Lee, I. M., & Buchner, D. M. (2008). The importance of walking to public health. Medicine & Science in Sports & Exercise, 40(7), S512-S518. https://onwardsoutdoors.com/wp-content/uploads/2019/05/The_Importance_of_Walking_to_Public_Health.2.pdf
Power, A. (2012). Social inequality, disadvantaged neighbourhoods and transport deprivation: an assessment of the historical influence of housing policies. Journal of Transport Geography, 21, 39-48.
Southworth, M. (2005). Designing the walkable city. Journal of urban planning and development, 131(4), 246-257.
Van Winkelhof, M. & Pijl, H. (2018, 25 maart). Patiënt is beter af met andere leefstijl dan met een pil. Trouw. Geraadpleegd van https://www.trouw.nl/nieuws/patient-is-beter-af-met-andere-leefstijl-dan-met-een-pil~b000e005
Litman, T. A. (2003). Economic value of walkability. Transportation Research Record, 1828(1), 3-11.
Victoria State Government. (2017). Plan Melbourne 2017-2050, summary. Geraadpleegd van https://www.planning.vic.gov.au/policy-and-strategy/planning-for-melbourne/plan-melbourne/20-minute-neighbourhoods
Buettner. D. (2015). Lessons from the Blue Zones. Wizemann, T. (Ed.). Business engagement in building healthy communities: workshop summary. National Academies Press.
Buettner, D., & Skemp, S. (2016). Blue zones: lessons from the world’s longest lived. American journal of lifestyle medicine, 10(5), 318-321.